Voor de inventarisatie van risico’s zijn de risico’s ingedeeld naar de programma’s in de jaarstukken. Niet alle risico’s zijn daadwerkelijk risico’s voor het weerstandsvermogen van de gemeente. Risico’s waarvoor reeds een voorziening, verzekering of bestemmingsreserve is gevormd, worden niet meegenomen in deze inventarisatie. Dit geldt ook voor risico’s waarvoor reeds in de projectbegroting c.q. de kostencalculatie een post onvoorzien is opgenomen.
Van de risico’s is beoordeeld:
- of het een incidenteel (I) of structureel (S) risico betreft;
- wat de kans is dat het risico zich voordoet op een schaal van 1 (zeer klein) tot 5 (zeer groot);
- wat het financiële gevolg van het risico is van een schaal van 1 (€ 0 - € 25.000) tot 5 (meer dan €250.000);
- de totale score door de kans te vermenigvuldiging met het financiële gevolg;
- hoe het risico zich geeft ontwikkeld na de vorige rapportage (gestegen +; gelijkgebleven =; gedaald -/-)
- met welk risicobedrag is gerekend voor 2023.
De belangrijkste risico’s voor onze gemeente (met een score > 10) zijn weergegeven in de volgende tabel.
P | Risico | Omschrijving | I/S | Kans | Omvang | Score | Ontwikkeling | Bedrag 2023 |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
1 | Wmo en jeugdwet | Volume zorgconsumptie kan hoger liggen dan de verwachting / de rijksbijdrage. | I/S | 4 | 5 | 20 | = | 629.000 |
1 | Doordecentralisatie Beschermd wonen | Financieel risico komt langs een ingroeipad van 10 jaar ten laste van de gemeente | S | 5 | 5 | 25 | = | 100.000 |
1 | Inkomensvoorziening | De bestandsomvang is in 2022 na een forse daling gestabiliseerd. Het rijksbudget is in totaal met € 680.000 naar beneden bijgesteld. De totale uitgaven zijn binnen de bijgestelde Rijksbijdrage gebleven. In het voorlopig budget 2023 is geen rekening gehouden met de 10% verhoging van het wettelijk minimumloon en de verhoogde instroom van statushouders. In mei en september zal duidelijk worden in hoeverre het rijksbudget opnieuw wordt bijgesteld. De lasten van bijstand worden begroot op het toegekende rijksbudget plus een gedeelte van het eigen risico voor de gemeente. | I | 2 | 5 | 10 | = | 75.000 |
1 | Minimaregelingen | De minimaregelingen zijn een open einderegeling waar iedere inwoner die recht heeft een aanvraag voor kan indienen. Het beschikbare budget is lager dan het aantal inwoners dat een beroep kan doen op de regelingen. | I | 2 | 5 | 10 | = | 75.000 |
1 | Bijzondere bijstand | Met het verstrekken van de energietoeslag is een groter deel van de doelgroep met een inkomen tot 120% van het sociaal minimum bij de gemeente in beeld gekomen. We houden daarom rekening met een extra beroep op bijzondere bijstand. Dit heeft twee onzekerheden:
Enerzijds verwachten we extra toestroom door bv. corona, hoge inflatie, hoge energiekosten. Anderzijds is deze extra toestroom in de afgelopen jaren nog niet zichtbaar geworden. | I | 3 | 5 | 15 | = | 125.000 |
1 | Wet inburgering | Risico bestaat eruit dat de taakstelling toeneemt, terwijl de structurele middelen voor de uitvoering afnemen. | S | 4 | 3 | 12 | -/- | 53.000 |
1 | Opvang vluchtelingen, asielzoekers en statushouders | Risico dat opvang van vluchtelingen uit Oekraïne, de opvang van asielzoekers en extra taakstellingen voor het huisvesten van status meer inzet vraagt dan kan worden geleverd. | I | 3 | 4 | 12 | = | 88.000 |
1 | Onderwijshuisvesting | Prijsstijgingen hoger dan VNG normbekostiging | S | 5 | 5 | 15 | + | 0 (zie risico stelpost L&P |
1 | Exploitatie MFC-Doelum | Exploitatietekorten MFC Doelum en onzekerheid energietarieven | S | 5 | 3 | 15 | -/- | 68.000 |
2 | Grondprojecten | Dit betreft twee risico’s:
Inflatierisico bij niet volgens planning realiseren van verwachte investeringen. | I | 2 | 5 | 10 | + | 253.000 |
2 | Omgevingswet/ Wet kwaliteitsborging voor het bouwen | Voor nieuwe taken binnen de WKB kunnen geen leges worden geheven. Daarnaast kunnen bepaalde bouwleges niet meer opgelegd worden. | S | 5 | 4 | 20 | = | 158.000 |
2 | Spoorwegonderdoorgang Wolfheze | Alle kosten noodzakelijk voor de voorbereiding en realisatie van het kunstwerk zijn opgenomen in de investeringsraming. | S | 4 | 4 | 16 | = | 123.000 (na oplevering) |
2 | Verkeer | (Economische) ontwikkelingen als groei van het aantal voertuigen per huishouden, vergrijzing in de dorpen, modernisering van het wagenpark en het aantrekken van de aannemersmarkt zetten de verkeersveiligheid onder druk. Hierbij lopen we het risico aansprakelijk gesteld te worden. We hebben geen budget voor ad hoc aanpassingen maar alleen budget voor aanpassingen binnen groot onderhoud en reconstructie. | S | 2 | 5 | 10 | = | 25.000 |
2 | Bodemtaken | Risico dat overdracht van bodemtaken van provincie naar gemeente niet gepaard gaat met voldoende middelen. | S | 3 | 4 | 12 | = | 88.000 |
2 | Afvalverwijdering en -verwerking | Kosten en opbrengsten zijn afhankelijk van de mate waarin inwoners afval scheiden. Daarnaast kunnen de verwerkingstarieven van sommige afvalstromen gedurende het kalenderjaar wijzigen. Wanneer dit afwijkt van de prognoses, komt dit ten laste / gunste van de voorziening. | S | 5 | 4 | 20 | = | 150.000 tlv voorziening afvalstoffenheffing |
2 | Groenonderhoud | Achterstanden in groenonderhoud door onvoldoende budget. | I | 4 | 5 | 20 | + | 350.000 |
2 | Boombeheer | Verhoogd veiligheidsrisico beloopbaarheid trottoirs, schade aan eigendom derden zoals tuinmuurtjes, hekwerken etc. | S | 5 | 3 | 15 | + | 34.000 |
2 | Openbare verlichting | Additionele inkomsten zorgen voor een kostendekkende businesscase. Deze inkomsten zijn ingeschat op basis van reële aannamen en terughoudende berekeningen. Echter het blijft niet geheel te voorspellen welke effecten toekomstige ontwikkelingen daadwerkelijk hebben op de hoeveelheid additionele inkomsten. | S | 2 | 5 | 10 | = | 0 (risico ontstaat vanaf 2024) |
2 | Landschap | Bestrijding invasieve exoten als Japanse Duizendknoop, Reuzenbereklauw en plaagsoorten als eikenprocessierups. | I | 5 | 3 | 15 | = | 68.000 |
2 | Klimaatverandering | Risico op schade door extreem weer | S | 3 | 4 | 12 | = | 88.000 |
3 | Gemeentelijke gebouwen | Er wordt geen onderhoud uitgevoerd aan de gebouwen die vallen onder niet-kernareaal. | I/S | 5 | 3 | 15 | -/- | 68.000 |
3 | Gemeentelijk vastgoed | Stijging tarieven energie | S | 5 | 4 | 20 | + | 0 (zie risico stelpost L&P) |
3 | Wachtgeld | Verlengde wachtgeldverplichting ivm ziekte oud wethouder (Nieuwe wachtgeldrechten na verkiezingen niet meegenomen) | I | 3 | 5 | 15 | = | 360.000 |
3 | Formatie | Risico dat personeelskosten (inclusief ziektevervanging en invulling vacatures) niet kunnen worden opgevangen binnen het beschikbare budget | S | 4 | 5 | 20 | = | 245.000 |
3 | Cyberaanvallen en beveiligingsincidenten | De gemeentelijke informatievoorziening kan gehacked worden. (VB Hof van Twente, Lochem) Het financiële risico omvat onderzoekskosten, herstelkosten en tijdelijk stilvallen van de bedrijfsvoering. Voor nu hebben we de beveiliging op orde en we monitoren dit continu. Door een toename van de externe dreigingen zien wij echter toch een toename van dit risico. | I | 3 | 5 | 15 | = | 250.000 |
3 | Connectie | Risico dat de gemeente wordt aangesproken voor risico’s bij de Connectie | I/S | 3 | 5 | 15 | = | 392.000 |
F | Algemene uitkering | Risico dat gemeentelijke uitgaven afwijken van de ontwikkeling van het gemeentefonds. | I | 2 | 5 | 10 | = | 75.000 |
F | Loon- en prijsstijgingen | Risico dat gereserveerd bedrag voor loon- en prijsstijgingen onvoldoende is om inflatie te compenseren. | S | 4 | 5 | 20 | + | 210.000 |
Overig | 485.000 | |||||||
Totaal | 4.362.000 |
Het totaal van de risicobedragen per programma is als volgt becijferd.
Risico’s | 2023 | 2023 | 2024 | 2024 Str | 2025 | 2025 | 2026 | 2026 | 2027 | 2027 |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Samenleving | 604 | 700 | 94 | 0 | 443 | 0 | 611 | 0 | 254 | 0 |
Omgeving | 716 | 400 | 34 | 74 | 11 | 0 | 11 | 123 | 11 | 0 |
Organisatie | 1.121 | 395 | 55 | 0 | 32 | 0 | 32 | 225 | 32 | 0 |
Financiën | 160 | 266 | 9 | 0 | 7 | 0 | 7 | 0 | 7 | 0 |
Totaal | 2.601 | 1.761 | 191 | 74 | 493 | 0 | 661 | 348 | 304 | 0 |